Τα συμπεράσματα: 2ο Workshop ασθενών και γιατρών «Βελτιώνοντας την επικοινωνία»

«Βελτιώνοντας την επικοινωνία»: Τα συμπεράσματα

Ο Πανελλήνιος Σύλλογος Γυναικών με Καρκίνο Μαστού «Άλμα Ζωής» το Σάββατο 21 Απριλίου 2018 διοργάνωσε το 2ο Workshop ασθενών και γιατρών με τίτλο «Βελτιώνοντας την επικοινωνία». Στις εργασίες του Workshop συμμετείχαν μία ομάδα γιατρών (15 άτομα) και μία ομάδα ασθενών με καρκίνο μαστού (18 άτομα).

Οι βασικοί στόχοι του workshop ήταν:

  • Η αναλυτική προσέγγιση των λύσεων που έχουν προταθεί για τη βελτίωση της επικοινωνίας μεταξύ γιατρών - ασθενών
  • Η εξεύρεση συγκεκριμένων βημάτων και προτάσεων που θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν στο μέλλον

Τα θέματα πάνω στα οποία κλήθηκαν οι ομάδες των γιατρών και των ασθενών να εργαστούν ήταν τα εξής:

  • Ιδέες και Βήματα βελτίωσης της επικοινωνίας στο 1ο ραντεβού
  • Ιδέες και Βήματα βελτίωσης της επικοινωνίας κατά τη φάση της θεραπείας
  • Ιδέες και Βήματα βελτίωσης της επικοινωνίας μετά το τέλος των θεραπειών

Οι ομάδες των γιατρών και των ασθενών εργάστηκαν σε μικτές ομάδες εργασίας.
Μετά το πέρας των εργασιών οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να ψηφίσουν τα σημεία τα οποία θεωρούν ως πιο σημαντικά στις παραπάνω θεματικές ενότητες:

Οι κοινές θέσεις που προκρίθηκαν και ψηφίστηκαν είναι οι ακόλουθες:

Α1) Ιδέες και Βήματα βελτίωσης της επικοινωνίας στο 1ο ραντεβού - θέμα: «Ενημέρωση»

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

  1. Ενημέρωση αποτελεσμάτων μαστογραφίας από τον ακτινολόγο και στη συνέχεια παραπομπή στον ειδικό χειρούργο μαστού. (28,1%)
  2. Ενημέρωση της ασθενούς με εξατομικευμένη προσέγγιση, λαμβάνοντας υπόψη την προσωπικότητά της, όσο είναι εφικτό (μιας και η ανάγκη για ενημέρωση μπορεί να διαφοροποιείται από ασθενή σε ασθενή).(25%)
  3. Ενημέρωση για τον τρόπο μιας σωστής διαγνωστικής προσέγγισης και για το πλάνο δράσης σε όλα τα στάδια της θεραπείας. (25%)
  4. Ενημέρωση της ασθενούς για πιθανές διαφορετικές προσεγγίσεις με το ίδιο θεραπευτικό αποτέλεσμα.(9,4%)

Α2) Ιδέες και Βήματα βελτίωσης της επικοινωνίας στο 1ο ραντεβού – θέμα: «Πλαίσιο συνάντησης»

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

  1. Να παρέχεται επαρκής χρόνος για την ανακοίνωση των νέων (διάγνωση, επέμβαση, θεραπεία, τέλος θεραπείας) (34,4%)
  2. Να δίνεται η δυνατότητα συμμετοχής της ασθενούς στο σχεδιασμό της θεραπευτικής στρατηγικής, παρέχοντας πληροφορίες που μπορεί να καθορίσουν την επιλογή της θεραπείας (28,1%)
  3. Οι συναντήσεις με τον γιατρό να πραγματοποιούνται σε ένα ήρεμο, άνετο και φροντισμένο περιβάλλον με την απαραίτητη ιδιωτικότητα (12,5%)

Α3) Ιδέες και Βήματα βελτίωσης της επικοινωνίας στο 1ο ραντεβού – θέμα: «Διαδικασίες θεσμικού πλαισίου»

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

  1. Πιστοποιημένες ειδικές διαγνωστικές μονάδες μαστού, βεβαίωση ποιότητας (Quality assurance) των διαγνωστικών εξετάσεων και μικρο-επεμβατικών τεχνικών (34,4%).
  2. Να αναπτυχθούν συμμαχίες του Συλλόγου με επιστημονικούς φορείς για καμπάνιες που αφορούν την ενημέρωση και την εκπαίδευση, τόσο των γιατρών όσο και των ασθενών.
    Όσον αφορά (συγκεκριμένα) τους γιατρούς, η εκπαίδευσή τους σε δεξιότητες επικοινωνίας κρίνεται χρήσιμη (31,2%)

Α4 ) Ιδέες και Βήματα βελτίωσης της επικοινωνίας στο 1ο ραντεβού - θέμα: Προσωπικά δεδομένα

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

  1. Για την καλύτερη επεξεργασία των πληροφοριών, εφόσον συναινεί ο ασθενής, θα είναι χρήσιμο να υπάρχει ένας συνοδός κατά το πρώτο ραντεβού. Ταυτόχρονα, η ασθενής να ερωτάται και να έχει τον τελικό λόγο για την ενημέρωση του συγγενικού- επαγγελματικού περιβάλλοντος (53,1%)
  2. Η ανακοίνωση των αποτελεσμάτων (διαγνωστικών εξετάσεων, επεμβάσεων, θεραπειών) να γίνεται διά ζώσης με την ασθενή και η απάντηση των διαγνωστικών εξετάσεων να αποστέλλεται κατευθείαν στο γιατρό (25%)

Β1) Ιδέες και Βήματα βελτίωσης της επικοινωνίας κατά τη φάση της θεραπείας- θέμα: Ενημέρωση

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

  1. Να παρέχεται πλήρης ενημέρωση για τις παρενέργειες, τις επιπλοκές (που μπορεί να προκύψουν), τα οφέλη της θεραπείας και προτροπή για ψυχολογική υποστήριξη πριν την έναρξη της θεραπείας (64,5%)
  2. Να παρέχονται αναλυτικές οδηγίες γραπτώς για: τη θεραπευτική αγωγή (είδη, ονομασίες φαρμάκων), τις πιθανές παρενέργειες και τη διαχείριση των παρενεργειών και των επιπλοκών των θεραπειών. Η χρήση οπτικοακουστικών μέσων (πχ. video) θα ήταν βοηθητική (29%)

Β2) Ιδέες και Βήματα βελτίωσης της επικοινωνίας κατά τη φάση της θεραπείας - θέμα: «Επικοινωνία γιατρού – ασθενούς»

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

  1. Δυνατότητα άμεσης επικοινωνίας της ασθενούς με την αντίστοιχη ειδικότητα σχετικά με παρενέργειες και επιπλοκές (71,9%)
  2. Δυνατότητας επικοινωνίας με το θεράποντα ιατρό, χρησιμοποιώντας εφαρμογές τύπου: e smart. (12,5%)
  3. Τηλεφωνική λίστα ομάδας γιατρών και νοσηλευτών της βάρδιας για άμεση διαθεσιμότητα μετά το χειρουργείο και τις θεραπείες. (12,5%)

Β3) Ιδέες και Βήματα βελτίωσης της επικοινωνίας κατά τη φάση της θεραπείας- θέμα: «Θεσμικό Πλαίσιο»

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

  1. Η θεραπευτική πορεία πρέπει να αποφασίζεται από το ογκολογικό συμβούλιο με τη συμμετοχή ιατρών διαφόρων ειδικοτήτων εφαρμόζοντας το νομικό πλαίσιο με στόχο την εξατομικευμένη ιατρική (τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα). (77.5%)

Γ1) Ιδέες και Βήματα βελτίωσης της επικοινωνίας μετά το τέλος των θεραπειών

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

  1. Μετά το τέλος των θεραπειών να υπάρχει η δυνατότητα συζήτησης θεμάτων που αφορούν τη βελτίωση της ποιότητας ζωής όπως πχ. προβλήματα πόνου ή εναλλακτικές θεραπείες, μεταβολικό σύνδρομο, σωστή διατροφή, σεξουαλικότητα, διακοπή καπνίσματος (40,6%)
  2. Να δημιουργηθούν εθνικές κατευθυντήριες γραμμές σαν οδηγός επιβίωσης (survivorship) μετά το τέλος των θεραπειών (25%)
  3. Να παρέχεται καλύτερη ενημέρωση των ασθενών για τον κίνδυνο υποτροπής της νόσου, για τη συσχέτιση της υποτροπής με τις εξετάσεις παρακολούθησης και το στρες αναμονής των αποτελεσμάτων τους, μιας και συχνά υπάρχουν διαστρεβλωμένες πεποιθήσεις ότι οι εξετάσεις συμβάλουν στην ανάπτυξη νέας κακοήθειας ή στην υποτροπή της νόσου (25%)
  4. Να αναδειχθεί περισσότερο το ότι η ιατρική παρακολούθηση μετά το τέλος των θεραπειών είναι ένα διεπιστημονικό θέμα. Απαραίτητη ενημέρωση για χρόνο ασφαλών αποκαταστάσεων καθώς και για συνέχιση των επανελέγχων και μετά την ηλικία των 70 ετών. (45,2%)
  5. Να συζητείται η δυνατότητα επιστροφής στην εργασία και να υπάρξει άσκηση πίεσης για υποστήριξη από το κράτος για όσο χρειάζεται (25,8%)
  6. Να συζητούνται οι κίνδυνοι που προκύπτουν από τη διακοπή της θεραπείας και να γίνεται σεβαστή η απόφαση της ασθενούς για διακοπή αυτής (12,9%)
  7. Να υπάρχει συντονισμός και επικοινωνία μεταξύ γιατρών και κατά τη φάση των επανελέγχων. Ταυτόχρονα, να γίνεται εξορθολογισμός των επανελέγχων με επιστημονικά κριτήρια και όχι με γνώμονα πιθανούς ψυχολογικούς παράγοντες ή κοινωνικο-οικονομικά κριτήρια (45,2%)
  8. Να γίνεται καλύτερη ενημέρωση της ασθενούς για την αναγκαιότητα της συχνότητας επανελέγχου (οφέλη, λόγοι τήρησης της συχνότητας αυτής) και να υπάρχει εμπιστοσύνη στο γιατρό, από την πλευρά της ασθενούς (19,4%)